Chính tả là sự chuẩn hoá hình thức chữ viết của ngôn ngữ. Đó
là một hệ thống các quy tắc về cách viết các âm vị, âm tiết, từ, cách dùng các
dấu câu, lối viết hoa…
Chuẩn chính tả có những đặc điểm chính sau đây.
Đặc điểm đầu tiên
của chuẩn chính tả là tính chất bắt buộc gần như tuyệt đối của nó. Đặc điểm này
đòi hỏi người viết bao giờ cũng phải viết đúng chính tả. Chữ viết có thể chưa hợp
lí nhưng khi đã được thừa nhận là chuẩn chính tả thì người cầm bút không được tự
ý viết khác đi. Ai cũng biết rằng viết “ghế”, “ghen” không hợp lí và tiết kiệm
bằng “gế”, “gen” nhưng chỉ có cách viết thứ nhất mới được coi là đúng chính tả.
Vì vậy nói đến chuẩn chính tả là nói đến tính chất pháp lệnh. Trong chính tả
không có sự phân biệt hợp lí – không hợp lí, hay – dở mà chỉ có sự phân biệt
đúng – sai, không lỗi – lỗi. Đối với chính tả, yêu cầu cao nhất là cách viết thống
nhất, thống nhất trong mọi văn bản, mọi người, mọi địa phương.
Do chuẩn chính tả
có tính chất bắt buộc gần như tuyệt đối cho nên nó ít bị thay đổi như các chuẩn
mực khác của ngôn ngữ (như chuẩn ngữ âm, chuẩn từ vựng, chuẩn ngữ pháp). Nói
cách khác, chuẩn chính tả có tính chất ổn định, tính chất cố hữu khá rõ. Sự tồn
tại nhất nhất hàng thế kỉ của nó đã tạo nên ấn tượng về một cái gì “bất di bất
dịch”, một tâm lí rất bảo thủ. Chính vì thế mặc dù biết rằng cách viết “iên ngỉ”
hợp lí hơn nhưng đối với chúng ta nó rất “gai mắt”, khó chịu vì trái với cách
viết từ bao đời nay. Mặt khác, do tính chất “trường tồn” này mà chính tả thường
lạc hậu so với sự phát triển của ngữ âm. Sự mâu thuẫn giữa ngữ âm “hiện đại” và
chính tả “cổ hủ” là một trong những nguyên nhân chính làm cho chính tả trở nên
rắc rối.
Ngữ âm phát triển,
chính tả không thể giữ mãi tính chất cố hữu của mình mà dần dần cũng có một sự
biến động nhất định. Do đó, bên cạnh chuẩn mực chính tả hiện có lại có thể xuất
hiện một cách viết mới tồn tại song song với nó, ví dụ: “phẩm zá”, “anh zũng”
bên cạnh “phẩm giá”, “anh dũng”, “trau dồi” bên cạnh “trau giồi”, “dòng nước”
bên cạnh “giòng nước”, v.v… tình trạng có nhiều cách viết như vậy đòi hỏi phải
tiến hành chuẩn hoá chính tả
0 comments:
Post a Comment